شهرک ویلایی زمرد – ایوانکی الگویی نو برای خانه‌دار شدن مردم ایران

در سرزمینی به وسعت ایران، زمین فراوان است اما خانه اندک. در حالی‌که بیش از نیمی از خاک کشور در اختیار دولت است، اگر تنها چهار درصد از این زمین‌ها آزاد شود، به هر خانوار ایرانی هزار متر زمین می‌رسد. از همین اندیشه، ایده‌ی «شهرک ویلایی زمرد» متولد شد؛ پاسخی به پرسش بزرگ مسکن در ایران، با تکیه بر زمین، خرد و فرهنگ ایرانی. در این طرح، دولت تنها نقش فراهم‌کننده‌ی زیرساخت‌ها را دارد: آب، برق، راه و خدمات شهری. خود زمین به مردم واگذار می‌شود تا هر خانواده، خانه‌ی خود را بسازد — نه در قالب آپارتمان‌های فشرده و بی‌هویت، بلکه در قالب خانه‌های یک‌طبقه‌ی مستقل که آرامش و پیوند با طبیعت در آن‌ها محور اصلی است. به این ترتیب، گران‌ترین جزء مسکن، یعنی زمین، از دوش مردم برداشته می‌شود و فرایند خانه‌دار شدن به ساده‌ترین و انسانی‌ترین شکل ممکن برمی‌گردد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

الگوی طراحی

الگوی اصلی طراحی، خانه‌ی ایرانی با حیاط مرکزی است؛ جایی که زندگی در میانه‌ی فضا، در کنار آب و درخت و آفتاب شکل می‌گیرد. در شهرک زمرد، همین مفهوم در مقیاسی بزرگ‌تر بازآفرینی شده است:
حیاط مرکزی به فضای سبز محله تبدیل شده — قلب تپنده‌ی هر مجموعه — و «اتاق‌های گرداگرد حیاط» به زمین‌های ۳۰۰ متری بدل شده‌اند که هر کدام خانه‌ای مستقل در خود جای داده‌اند. هشت محله با همین منطق شکل گرفته‌اند، و در میانه‌ی شهرک، مسجدی در محور دید اصلی قرار دارد؛ بنایی که هویت و آرامش فضا را سامان می‌دهد و یادآور مرکزیت معنوی در معماری ایرانی است.
گرد مسجد، میدان مرکزی شهرک شکل گرفته؛ همان‌گونه که در شهرهای تاریخی ما، میدان نقش جهان، مرکز اجتماع، بازار و آموزش بود.در اطراف میدان، فضاهای آموزشی، خدماتی و تجاری قرار دارند و بافت شهرک به‌صورت شعاعی از آن گسترش یافته است. این نظم درون‌زاست و از منطق معماری ایرانی برمی‌خیزد، نه از دستور نقشه‌های مدرن غربی.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فلسفه‌ی طرح

شهرک ویلایی زمرد، تلاشی است برای بازگرداندن حق ساخت و سکونت به مردم.
اینجا ساختن دوباره مردمی می‌شود، تدریجی و انسانی؛ هر خانواده می‌تواند در زمین خود، با الگوی واحد و زیبایی‌شناسی ایرانی، خانه‌اش را بنا کند.
به‌جای برج‌هایی که باید تمام شوند تا تحویل داده شوند، در اینجا مالکیت از لحظه‌ی تفکیک زمین آغاز می‌شود.
هر خانه، بخشی از کل است؛ هماهنگ با بقیه، اما دارای هویت شخصی.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

چشم‌انداز

شهرک ویلایی زمرد، الگویی برای آینده‌ی معماری و شهرسازی ایران است؛
مدلی که در آن زمین، هویت، آرامش و پیوند با طبیعت دوباره محور قرار می‌گیرند.
مدلی که نشان می‌دهد ایران نیازی به انبوه‌سازی ندارد،
بلکه به خرد جمعی، نظم طراحی‌شده و ایمان به توان مردم نیاز دارد.